Stress. We hebben er allemaal mee te maken, maar toch ervaart iedereen het anders. Bij de één speelt er vooral veel in het hoofd, terwijl een ander juist lichamelijke klachten ervaart.
Als ademcoach zeg ik vaak: stress is de manier waarop je hoofd en lichaam reageren op spannende of angstige situaties. Ga maar eens bij jezelf na: wanneer ervaarde jij voor het laatst stress?
Zo herken je stress
Ons hoofd kan op allerlei manieren reageren. Je herkent dit bijvoorbeeld aan piekeren, prikkelbaarheid, nergens zin in hebben, angstige of sombere gedachten. Maar stress laat zich vaak ook in het lichaam zien, bijvoorbeeld door hoofdpijn, buikpijn, een verhoogde hartslag of gespannen spieren. Iedereen ervaart dit op zijn of haar eigen manier.
Waarom stress ook nuttig is
Laat ik vooropstellen: het hebben van stress is volkomen normaal. Sterker nog, we kunnen niet zonder. Stress helpt ons om alert te zijn en om te reageren wanneer dat nodig is. Het is dus nuttig als stress aan gaat in spannende situaties, maar ook weer afneemt wanneer de situatie voorbij is.
Chronische stress: leven in de overlevingsstand
In mijn praktijk zie ik tegenwoordig veel mensen die chronisch gestrest zijn. Zij staan voortdurend "aan", alsof ze steeds in de overlevingsstand leven. Na zo’n acht weken van aanhoudende stress kan dit al ontstaan. Het voelt alsof er dag en nacht gevaar dreigt: je bent alert en altijd klaar om te vechten of vluchten.
Wat er dan gebeurt: je lichaam maakt overuren, je hartslag blijft hoger, je gaat te veel en te snel ademen en je raakt vermoeid en uitgeput. Ook ga je vaak ongezonder gedrag vertonen. De kans dat je na een werkdag uitgeput thuis komt wordt steeds groter. Je slaat dat uurtje sporten makkelijker over, blijft langer voor de tv hangen en gaat later naar bed. Gevolg? Je wordt steeds vermoeider en over het algemeen niet een leuker persoon – niet privé en ook niet op je werk.
Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht: hoe vermoeider je raakt, hoe groter de kans dat je in de overlevingsstand blijft hangen.
Hoe kun je stress verminderen?
Allereerst is het belangrijk om je bewust te zijn van de signalen die je lichaam jou geeft. Alle bovengenoemde symptomen kunnen voor jou als alarmbel gaan werken. Vergelijk het eens met je auto. In je auto gaat een lampje branden wanneer iets niet helemaal lekker meer werkt. Het lampje geeft aan waar het zit, en met een beetje geluk kan de automonteur het probleem verhelpen. Veel mensen maken op dezelfde dag nog een afspraak voor hun auto.
Maar wat nou als jouw lichaam ook deze signalen geeft? Dan heb je altijd 2 keuzes: er naar luisteren en waar mogelijk iets aanpassen, of negeren en keihard doorgaan.
Wat zijn de oorzaken van stress?
Zoals eerder genoemd reageert je hoofd en lichaam op spannende of angstige situaties. Dit kan natuurlijk in allerlei vormen voorkomen en is ook weer bij iedereen verschillend. Hieronder een aantal situaties die voor stress kunnen zorgen. Deze lijst is een opsomming en kan dus nog veel uitgebreider zijn.
- Werk: Verstoorde relatie met een collega of baas, de werkdruk, geen werkplezier
- Privé: Overlijden, verbouwing, kinderen
- Relatie: Scheiding, ongewenst/onbegrepen gedrag
- Financieel: Maandelijks rondkomen, schulden, gokken.
Het goede nieuws is: je kunt dit patroon doorbreken. Ik hoop dat je bij het lezen van deze blog beter begrijpt wat stress is en wat je lichaam jou, soms al langere tijd, probeert te vertellen. Ga daar eens naar luisteren en ontdek in de volgende blogs hoe ademhaling jouw stress kan verminderen.
Reactie plaatsen
Reacties